Programma Gebiedsgerichte aanpak Landelijk gebied
Voor dit programma voor de realisatie van het UPLG komt een Grondstrategieplan per gebied die de gebiedsgerichte aanpak ondersteunt. De aan- en verkoop of ruiling van gronden en bedrijven zal worden ingezet binnen dit programma om bij te dragen aan de te behalen programmadoelen binnen de gebiedsprocessen.
Agenda Vitaal Platteland/Uitvoering Landelijk Gebied
In 2025 zal Agenda Vitaal Platteland/Uitvoering Landelijk Gebied (kortweg AVP/ULG) onderdeel zijn van de Gebiedsgerichte Aanpak en valt dit onder de koepel van het Utrechts Programma Landelijk gebied (UPLG). AVP/ULG heeft als belangrijkste opgave het realiseren van het Natuurnetwerk Nederland (NNN). Volgens het Akkoord van Utrecht (looptijd van 2011 tot en met 2027) moeten we hiervoor in totaal 1.570 hectare nieuwe natuur realiseren (functieverandering en inrichten) en daarnaast nog 2.700 hectare inrichten.
Voor realisatie van het NNN kan de provincie zelf gronden aankopen binnen de begrenzing van ‘te ontwikkelen natuur’ of in de zoekgebieden daarvoor, maar er kan ook zogenaamde ruilgrond of een ruilbedrijf worden aangekocht. Na een ruiling kan met eigenaren die gronden binnen de begrenzing van het NNN hebben, kan dan alsnog nieuwe natuur gerealiseerd worden. De provincie wil geen eigenaar blijven van natuur- of ruilgronden, dus deze gronden moeten op termijn ook weer worden verkocht. In het hoofdstuk 2. Landelijk Gebied, paragraaf 2.1 Natuurnetwerk robuust ontwikkeld, is meer informatie over deze opgave te vinden.
Natuurcompensatiebank
De natuurcompensatiebank is in 2018 ingesteld naar aanleiding van een door de Provinciale Staten in 2014 aangenomen motie. In de natuurcompensatiebank worden door de provincie gronden op ‘voorraad’ gehouden voor de realisatie van natuur- en boscompensatieverplichtingen. In de bank zullen alleen gronden worden opgenomen waarop NNN of bos van hoge kwaliteit gerealiseerd kan worden en die het NNN, het landschap of de recreatie in de provincie versterken.
Dit kunnen gronden zijn die door de provincie zijn aangekocht, maar ook gronden van derden, over welke de provincie met deze derden afspraken heeft gemaakt om ze beschikbaar te houden voor de realisatie van compensatieverplichtingen. Met compensatieplichtigen worden overeenkomsten afgesloten om de compensatieplicht in te vullen met gronden uit de natuurcompensatiebank. Hierbij wordt een vergoeding overeengekomen voor de kosten van onder meer de grond, de inrichting en het beheer. De natuurcompensatiebank maakt het mogelijk de besluitvorming over compensatie te versnellen en een hogere kwaliteit van de natuurcompensatie te realiseren.
Bereikbaarheidsprogramma 2024-2029
Het bereikbaarheidsprogramma richt zich op de provinciale doelen voor mobiliteit, zoals de aanleg en het onderhoud van wegen, fietspaden, vaarwegen en het vormgeven van het OV-netwerk. De aankopen binnen het programma zijn functioneel voor de aanleg en reconstructie van de provinciale (vaar)wegen, met bijkomende werken of OV-voorzieningen. Restpercelen die niet strategisch van aard zijn, verkopen we weer. In gevallen waar het niet lukt om met de grondeigenaren overeenstemming te bereiken in het minnelijke traject, gebruiken we in het uiterste geval de mogelijkheid om dwingend grondinstrumentarium in te zetten.
Grondbank
Sinds november 2022 heeft de provincie een grondbank. Met een grondbank bestaat de gelegenheid om strategische grondaankopen te kunnen doen voor de ruimtelijke opgaven van onze provincie. De aankopen kunnen voor alle provinciale doelen worden aangewend. In deze provinciale grondbank worden alle aangekochte gronden opgenomen. Met de inzet van de grondbank vergroten we onze uitvoeringskracht door meer strategische en vroegtijdige regie over het grondgebruik. De grondbank geeft een extra instrument op het bestaande provinciale grondinstrumentarium. Bij de begroting van 2023 is een raamkrediet van 20 milj. beschikbaar gesteld. Zodra wij het totaal van aankopen dit bedrag nadert zullen wij met een voorstel komen om nieuw raamkrediet beschikbaar te stellen. Voor het komende begrotingsjaar verwachten wij dit nog niet nodig te hebben, anders zal er bij de zomernota een voorstel worden gedaan.